HƯ - THỰC
Chuẩn đoán bệnh của y học cổ truyền - Hư thực |
Hư
thực là chỉ sự thịnh suy của chính khí và tà khí. YHCT cho tà khí thịnh thì thực,
chính khí mất thì hư là biểu hiện của chứng khí hư. Phân biệt hư thực cũng
chính là xem xét sự mạnh yếu của các chính khí người bệnh và tình hình thịnh
suy của tà khí để căn cứ cho điều trị công hoặc bổ.
Trên
lầm sẰng người ta cần phải phân biệt ra: Hư và thực, khí hư, huyết hư» khí thực,
huyết thực ...v.v.
1. Thực chứng
Mạch
thịnh, da nóng, bụng đầy trướng, đại tiểu tiện không thông, mắt mờ, buồn phiền,
2. Hư chứng
Mạch
tế, da lạnh, khí kém, đại tiểu tiện không cầm, không ăn uống được.
Để
phân biệt hư chứng, thực chứng
cần chú ý những điểm sau + Người khoẻ mạnh
bệnh mới phát phần nhiều là thực chứng.
+
Người bệnh có những hiện tượng thừa dư cường thịnh thì phần nhiều thực chứng.
Ngược lại:
+
Người thể chất hư, bệnh lâu ngày thường là hư chứng, hoặc là những hiện tượng bất
túc lâu ngày đều là hư chứng.
3. Khí huyết hư thực
Khi hư:
Người
bệnh thường có tiếng nói thở ngắn, tiếng nói thấp, ngại nổi, hay đổ mồ hôi, tim
hồi hộp, đầu choáng, tai ù, nhọc mệt, ăn ít, tiêu hoá thất thường, mạch vi hoặc
hư đại.
Ngoài
ra có những người vẫn ít lao động, người bệu tay chân mềm, yếu sức, thường xuất
hiện các triệu chứng như đau, sa bìu dái, đàn bà sa dạ con.
Khí thực: Phần
nhiều là nguyên nhân do đàm nhiệt, khí nhiệt, thực trệ, uất kết phục hoả gây
nên, thường xuất hiện các triệu chứng sau: Ngực đầy, bụng trướng, đờm nhiều,
suyễn tức, nuốt chua, ợ hăng, đại tiện táo, ỉa chảy nhưng không đi được.
Huyết hư:
Nguyên
nhân huyết hư thường là do hiện tượng uất huyết, hoặc các bệnh mạn tính gây
nên, thường thấy những triệu chứng như tâm phiền, ít ngủ, nóng nẩy hay giận,
hay ra mồ hôi trộm, da dẻ khô ráp, môi nhạt, sắc mạch vô lực.
Huyết thực: Huyết
thực thường do nguyên nhân ứ huyết, súc huyết gây nên, nếu huyết ứ ở cơ nhục
thường thấy nóng rét qua lại, hoặc nóng từng cơn, ra mồ hôi trộm, huyết ứ ở kinh lạc thường thấy mình đau, gân rút.
Huyết ứ ở thượng tiêu thường
thấy các chứng như đau nhức ở liên sườn,
ngực sườn đầy tức, hay quên, huyết ứ ở trung
tiêu thường thấy đau bụng, huyết ứ ở hạ tiêu bụng dưới đau, đái nhiều, người
như phát cuồng.
4. Phân biệt hư thực chân giả
Bệnh
rất hư lại có thề thịnh, bệnh rất thực lại có trạng thái hư: Như chứng bệnh tiểu
tiện, thất tình, hoặc do lao động mệt nhọc nhiều thường thấy những triệu chứng
nhiệt giống như hữu dư nhưng thực ra là bất túc, ngược lại có những bệnh nhân kết
hợp cả bệnh ở ngoại cảm
và bệnh ở nói tạng, sự
phân biệt hư thực cũng cần chú ý- Phải dựa vào quan niệm chính thể để phân định
có như vậy mới chính xác.
0 nhận xét:
Post a Comment